Door Gerard Grouve

In maar al te veel organisaties schieten inspanningen om samenwerking blijvend te verbeteren tekort. “Veranderingen zijn niet blijvend, of blijven achter bij de verwachtingen”, zo hoor ik in gesprekken met leidinggevenden regelmatig. Zoveel inspanning om beter samen te werken en dan zo weinig resultaat. Hoe zou dat toch komen?

Het probleem is dat veel leiders vergeten dat samenwerken een vaardigheid is, die getraind kan worden. Maar wanneer je medewerkers het samenwerken probeert op te leggen, dan heeft dat juist een averechts resultaat.

Wat wel werkt? Daar heb ik vijf goede tips voor. Ze helpen mensen beter en blijvend met elkaar te verbinden. Stel zowel leiders als medewerkers in staat om goed samen te werken en van elkaar te leren.

Tip #1: Luister meer, praat minder

Bron: Unsplash

Zeg eens eerlijk: als je naar een ander luistert, maak je jezelf dan eigenlijk klaar om zelf te spreken? Meestal is dit namelijk het geval. Dat tilt het gesprek vaak niet naar een hoger niveau, maar vervreemdt anderen juist van het gesprek. Soms leidt het zelfs tot conflicten en verdwijnt de effectiviteit van een team of samenwerking als sneeuw voor de zon.

“Mensen luisteren vaak om te reageren: ze luisteren om hun eigen verhaal te vertellen.” – Gerard Grouve

Beter luisteren?

  • Onderdruk de drang om een gesprek te onderbreken, te domineren of op jezelf te betrekken.
  • Probeer niet om het probleem van je gesprekspartner op te lossen.
  • Concentreer je vooral op wat je gesprekspartner zegt.
  • Stel open ‘wat’- en ‘hoe’-vragen, die je gesprekspartner ertoe aanzetten om je van meer informatie te voorzien en na te denken
  • over hun situatie. Dat geeft ze het gevoel gehoord te worden.
  • Vermijd vragen die met ‘ja’ of ‘nee’ beantwoord kunnen worden.
  • Luister niet alleen naar de woorden, maar kijk ook naar de intonatie, lichaamstaal, emoties en energie in het gesprek.
  • Toon respect voor je gesprekspartner. Dit is vaak een hele uitdaging voor mensen die zelf graag aan het woord zijn. Zulke mensen domineren discussies en geven anderen die minder vocaal zijn of gewoon meer tijd nodig hebben om na te denken geen gelegenheid om te praten.
  • Vermijd negatief non-verbaal gedrag, zoals met je ogen rollen op een moment dat je het niet met iemand eens bent.

Bron: Unsplash

Tip #2: Train empathie in gesprekken

Sta je open voor de standpunten van iemand met wie je het niet eens bent? Dat is niet altijd gemakkelijk. Maar wanneer je naar de situatie kijkt vanuit de wens om elkaars verschillen te begrijpen, dan lukt het vaak wel. Die mindset zorgt ervoor dat je elkaars verschillende standpunten wilt begrijpen, met opbouwende gesprekken tot gevolg. Veroordelen maakt plaats voor nieuwsgierigheid en mensen zien dat andere standpunten net zo waardevol zijn als die van henzelf.

Toon empathie wanneer je naar iemand luistert, in plaats van je eigen mening of visie te geven. Vraag eerst verder naar de mening van je gesprekspartner en let ook goed op wat ze niet zeggen. Zeg bijvoorbeeld: “Ik hoorde wat twijfel in je stem, alsof je nog niet helemaal zeker bent over je idee. Wat zijn volgens jou de sterke en zwakke punten van je plan?” Het tonen van empathie leidt er uiteindelijk toe dat je gesprekspartner je waarschijnlijk vanzelf naar jouw mening of visie vraagt.

Kijk ook goed naar hetgeen wat niet gezegd is. Wat voor gevoel hebben mensen in een vergadering of een gesprek? Krijgen mensen voldoende ruimte om hun ideeën te opperen?

“Degene die praat, heeft niet de leiding over het gesprek. Degene die vraagt, heeft de leiding” – Gerard Grouve

Tip #3: Maak mensen comfortabel met feedback

Veel mensen durven geen feedback te geven, of gaan er op een verkeerde manier mee om. Ze willen voorkomen dat ze anderen kwetsen. Zelfs als we weten dat de feedback echt kan helpen, kiezen we ervoor om het niet te geven. Het is belangrijk om een cultuur te creëren waarin het geven en krijgen van feedback geen probleem is en je het niet persoonlijk opvat. Goed samenwerken betekent ook op een constructieve manier feedback geven en ontvangen.

Maak feedback op het gedrag van anderen:

  • Direct
  • Specifiek
  • Toepasbaar

Zo voorkom je dat de feedback te algemeen is. Breng het op een positieve manier. Sluit een vergadering eens af met de vragen: “Wat hadden we beter kunnen doen? Hebben we onze doelen voor dit gesprek bereikt?”

Tip #4: Leer mensen zowel te leiden als te volgen

Er wordt ontzettend veel aandacht besteed aan leiderschap en hoe een effectieve leider te worden. Er zijn veel minder publicaties over hoe te volgen, terwijl dat ook een belangrijke vaardigheid is. De beste leiders zijn bedreven in zowel leiden als volgen en bewegen indien nodig soepel tussen deze twee.

Het is goed om open te staan voor de ideeën van anderen en deze verder te onderzoeken. Durf je eigen visie of standpunten eens los te laten. Dat betekent vaak dat je de controle aan anderen geeft en je laat leiden, wat voor veel leidinggevenden juist erg lastig is. Toch leidt het vaak tot nieuwe inzichten of een succesvol goed idee.

Veel bedrijfsculturen zien volgen als een zwakte. Ik zie het juist als een sterke eigenschap. Als ik namelijk praat met iemand met een ander gezichtspunt of kennis en me een beter inzicht geeft, dan houd ik niet aan mijn standpunten vast. Een ander zal misschien denken dat ik niet standvastig ben, maar zit ik er nu om mijn eigen gelijk te halen of om met elkaar verder te komen?

Leestip: Staar u niet blind op uw eigen expertise

Bron: Unsplash

Tip #5: Train mensen voor win-win interacties

Wees open over je persoonlijke interesses en hoe je denkt bij te dragen aan het oplossen van het probleem. Zo verken je de visie van iedereen en behaal je uiteindelijk betere resultaten. Met een win-win mindset vind je kansen in verschillen.

Het is moeilijk om win-win interacties te hebben als je het grootste deel van je tijd zelf aan het woord bent. En het is moeilijk om de belangen van anderen te begrijpen als je niet met empathie het gesprek in gaat. Gesprekken zullen niet productief zijn als je alleen luistert en je eigen mening niet geeft. Ga op zoek naar de juiste balans.

Vraag jezelf af: waarom wil iemand iets? Wat is zijn diepere doel? Wat wil hij bereiken en hoe? Er zit niet altijd een win-win in, maar heel vaak wel. Luister echt naar mensen, wat zijn hun drijfveren? Als je empathie hebt voor een ander, dan ontstaat een echt teamgevoel dat leidt tot win-winsituaties.

Conclusie

De vijf tips in dit artikel geven elk gesprek een positieve dynamiek. Gesprekspartners voelen zich meer gerespecteerd en tonen op hun beurt eerder respect aan anderen. Respect stimuleert enthousiasme, bevordert openheid voor het delen van informatie en het leren van elkaar. Het motiveert mensen om nieuwe kansen te omarmen om samen te werken.

Cruciale rol voor leidinggevenden

Deze dynamiek moet in gang worden gezet door leidinggevenden. Veel leiders laten echter na anderen consequent met respect te behandelen, of te doen wat nodig is om het respect van anderen te verdienen. Heb je zelf te maken met een gebrek aan samenwerking? Begin dan eens met het stellen van de vraag: “Wat heb ik vandaag zelf gedaan om samenwerking aan te moedigen?”

Alleen door regelmatig te reflecteren op je eigen fouten, actief en ondersteunend luisteren naar de ideeën van mensen en respectvol te zijn, stimuleer je duurzame samenwerking. Door jezelf en je mensen de zes bovenstaande technieken toe te laten passen, wordt een creatieve en productieve samenwerking bijna vanzelfsprekend. Luister aandachtig en stel goede vragen.

Gerard Grouve

Eigenaar Grouve Management BV
06 - 20 39 72 32 | info@grouve.nl

 

Wellicht ook interessant voor je:

Share This